Nikotin Bağımlılığı Nedir Yan Etikleri ve Bırakma Semptomları

Elektronik sigara kullanmanın en büyük faydalarından bir tanesi pek de hoş olmayan bir nikotin bırakma sürecini yaşamadan sizi sigaradan uzaklaştırmasıdır. Sigara içmeyi bıraktığınızda beyniniz hızla nikotinden yoksun bırakılır. Eğer düzenli bir kullanıcı değilseniz bu bir sorun değil. Ama eğer düzenli bir kullanıcıysanız, beyniniz bu nikotinin vücuda girişine alışmıştır. Bu yüzden gerekli nikotin alınmadığında kullanıcılarda sinirlilik hali, konsantrasyon zorluğu, kötü bir ruh hali ve diğer başka birçok etki görülür. Bu etkiler yüzünden de birçok kullanıcı sigarayı bırakmaya karar vermişken tekrar sigaraya geri döner. Elektronik sigaranın farkı işte tam da burada karşımıza çıkıyor.

Nikotini bırakmak hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak ve “nikotin bizim için kötü mü?” veya “nikotin kansere neden olur mu? gibi soruların cevaplarını bilmek sigara kullanıcılarının elektronik sigaraya neden geçmeleri gerektiğini görmeleri için elzemdir.

Nikotin Nedir? Nikotinin Uyarıcı Etkisi Var Mıdır?

Nikotin tütün içerisinde yer alan ve bir numaralı bağımlılık yaratan bileşendir. Tütün içinde doğal olarak bulunan bir alkoloid olma özelliğindeki bu madde aynı zamanda patlıcan, patates ve domates gibi sebzelerde de çok az miktarda bulunmaktadır.

Eğer “nikotinin uyarıcı etkisi var mıdır?” diye merak ediyorsanız bunun cevabı evet, ancak bununla birlikte beklediğinizden biraz daha karmaşık bir durum söz konusu. Nikotin düşük dozlarda uyarıcı etki gösterir ve iştahınızı azaltır. Ancak daha yüksek dozlarda yatıştırıcı etki gösterir, rahatlama hissinizi artırır. Sigara kullanıcıları daha kısa ve üstünkörü çekişler yaptığında düşük bir doz ile uyarıcı etkiyi, daha uzun ve derin çekişler yaptığında ise yüksek doz ile daha rahatlatıcı bir etkiyi hissederler.

Elektronik sigara kullanmanın en temel faydalarından bir tanesi de nikotinin sizi nasıl etkileyeceğini kontrol edebilmenizdir. (Uyarıcı (stimulant) etki için daha az, yatıştırıcı (sedative) etki için daha fazla kullanmak gibi)

Bir Sigara İçerisinde Ne Kadar Nikotin Vardır?

Eğer sigara paketlerinin yan taraflarına bakarsanız bu sorunun cevabını bildiğinizi düşünebilirsiniz, ancak bu o kadar da kolay bir hesaplama değil. Nikotin ağırlığı, tütünün kuru ağırlığının 0.6% ve 3%’ü aralığındadır ve ortalama bir sigara yakılmadan önce 10mg nikotin içerir. Ancak, paket üzerinde yer alan tabloda nikotinin 1mg’a yakın olduğu görülür. Peki bu durumda bir sigara içinde kaç mg nikotin mevcut?

Sigara paketlerinin yan kısmında bulunan değer tam olarak bir sigara içinde bulunan değer değildir. Sigarayı yaktığınızda yüksek miktarda nikotin çıkan duman ile birlikte salınır ve bir kısmı da filtrede kalır. Yani sigara içerisindeki tütünün tamamı kanınıza karışmaz. Bu yüzden bir sigarada 10mg nikotin varsa, siz bunun sadece 1mg’ını absorbe edersiniz.

Nikotin Vücut Sisteminde Ne Kadar Süre Kalır?

“Nikotin vücut sistemimde ne kadar süre kalıyor” sorusunu sormak için birçok neden var. Tabii ki bunlardan en önemlisi nikotini bırakma durumunda yoksunluğunu ne kadar süre hissedeceğinizi bilmeyi istemek olabilir.

İlk olarak belirtelim ki, nikotinin yarı ömrü yaklaşık 2 saattir. Sigara kullanıcılarının neden yaklaşık olarak her iki saatte bir sigara yaktıklarının sebebi budur. Ancak, eğer nikotin için teste tabi tutuluyorsanız, sonuç tam olarak nasıl test edildiğinize bağlı olarak değişiklik gösteriyor.

• Kan testleri nikotin testi için kullanılan yaygın bir yoldur (test aslında kotinin maddesi için yapılır, bu madde vücudunuzda nikotinin dönüşümü sonrasıı oluşur) ve kan testine göre bu sonuç son kullanımınızdan 3 gün sonraya kadar olabilir.
• Salya testleri nikotinin vücut sisteminizde 4 güne kadar kalabileceğini gösterir.
• İdrar testine göre çoğu testte 4 gün olarak belirlenmiştir. Ama ağır içiciler için bu süre iki hafta hatta daha uzun olabilir.
• Nikotin için saç testi nadiren uygulanır, çünkü pahalı bir testtir ve diğer testlere kıyasla daha uzun zaman alır. Ancak bu teste göre nikotin vücut sisteminizde birkaç ay kalabilmektedir.

Sonuç olarak “nikotin vücut sisteminde ne kadar süre kalır” sorusunun cevabı umulduğu kadar kolay verilememektedir. Ancak saç testini bir kenara bırakacak olursak, genel kanı 3 veya 4 gün kaldığı yönündedir.

Nikotini Bırakma Semptomları

Psikolojik

• Anksiyete
• Huzursuzluk
• Sinirlilik
• Uykusuzluk
• Baş Ağrısı
• Düşük Konsantrasyon
• Depresyon
• Sosyal İzolasyon

Fiziksel

• Terleme
• Kalp Çarpıntısı
• Kas Gerilimi
• Nefes Darlığı
• Zor Nefes Alma
• Sarsıntı
• Bulantı
• Kusma- İshal

Vücudunuzdaki nikotin seviyesi düşmeye başladığında birçok nikotin yoksunluğu semptomu ile karşılaşırsınız. Bu semptomların hepsini yaşamasanız bile muhtemel semptomlar arasında aşağıdakiler yer alır :

• Nikotin isteği
• Sinirlilik
• Anksiyete
• Odaklanma Zorluğu
• Depresyon veya Düşük Ruh Hali
• Öfke
• Kilo Kaybı
• Bulantı
• Terleme
• Baş Ağrısı

Eğer nikotin isteğinin yanında aynı anda bu semptomlardan birkaç tanesini yaşıyorsanız kuvvetli bir şekilde sigara kullanmak isteyeceksiniz. Bu semptomları atlatmak veya bunlardan kaçınmak sigarasız bir hayat için son derece gereklidir. Bunları atlatmanın veya bunlardan kaçınmanın yolu daha güvenli bir nikotin kaynağı olabilir.

Nikotini Bırakma Süreci

Eğer nikotini hayatınızdan çıkarmayı planlıyorsanız size ne olacağını ve bu semptomların ne zaman daha başa çıkılabilecek hale geleceğini merak edebilirsiniz. Nikotini bırakma süreci, nikotini bırakma semptomlarının ne zaman ortaya çıkacağı bilgisi ile birlikte hazırlanmıştır.

• Son sigaranızdan 4 saat sonra: Bu anda nikotin yoksunluğunu hissedeceksiniz, vücudunuzdaki nikotin oranının düşmesi ile birlikte beyniniz yoksunluk moduna girecek.
• Son sigaranızdan 10 saat sonra: Eğer bu vakitler günün sonuna denk geliyorsa huzursuzluk ve uykusuzluk çekebilirsiniz. Ancak bu hislerle başa çıkabilirseniz zor da olsa iyi bir uyku çekebileceksiniz.
• Son sigaranızdan 1 gün sonra: Muhtemelen uyandığınızda her zamankinden biraz daha sinirli uyanacaksınız. Bu süreçte anksiyete ve sinirlilik görülecektir. Yine de sevdiklerinizi kırmamaya özen gösterin, onlar da size zor bir durumdan geçtiğinizi bildikleri için hak vereceklerdir.
• Son sigaranızdan 2 gün sonra: Bu süreçte sigarayı bırakan birçok insan baş ağrısı çektiğini belirtmiştir. Genellikle bu baş ağrıları çok uzun sürmez.
• Son sigaranızdan 2,5 gün sonra: Üçüncü güne girmeye yakınken stres ve anksiyete şiddetlenir. Bu durumda yapabileceğiniz en iyi şey bol bol su içmek veya yapabiliyorsanız egzersizle uğraşmaktır.
• Son sigaranızdan 3 gün sonra: Şimdi en kötü semptomları atlatmış sayılacaksınız. Nikotin isteğiniz azalacak, dikkatli ve kararlı olduğunuz sürece bunu devam ettirmenin sizin elinizde olduğunun farkına varacaksınız. Bunun yanında arkadaşlarınızla bir yere gittiğinizde size sigara ikram edilmemesini rica edebilirsiniz.
• Son sigaranızdan 1 hafta sonra: Tebrikler! Sigarasız bir haftadan sonra yapmanız gereken tek şey kararlılığınızı sürdürmeniz. Bu süreçten sonra kendiniz de daha sağlıklı hissedecek ve hayatın keyfini çıkaracaksınız.

Tabii ki nikotini bırakma süreci evrensel bir süreç değil, herkes birbirinden farklı deneyimler yaşayabilir. Ancak yukarıda söylediklerimiz size genel çerçeveyi göstermektedir. Eğer elektronik sigara veya diğer bir alternatif nikotin kaynağı kullanırsanız bu süreci daha kolay atlatabilirsiniz.

Nikotin Kansere Sebep Olur mu?

Nikotin birçok insanın düşüncesinin aksine kansere sebep olmaz. Nikotinin kansere sebep olduğu düşüncesi nikotin hakkındaki en büyük yanılgılardan biridir ve bunun neden olduğu da kolaylıkla görülebilir. Çünkü nikotin sigaralar ile ilişkili bir kimyasal maddedir, bu yüzden insanlar tarafından sigaranın kanserojen etkisinin nikotinden geldiği düşünülmektedir.

Ancak “nikotin kansere sebep olur mu?” sorusunun çok net bir cevabı vardır. Birçok insana sigara bırakma terapilerinde sigara kullanmadan nikotin kullanmaları yönünde yol gösterilir. Örneğin nikotin bantları ve nikotin sakızları da bunlardan bazılarıdır. Yapılan birçok araştırmaya göre de nikotinin kanserojen etkisi yoktur. 10 yıllık bir süreçte binlerce insanın katılımı ile gerçekleştirilen bir araştırmada da nikotin ve kanser arasında bir bağlantı bulunmamıştır. Bazı diğer çalışmalar çok yüksek dozlarda nikotinin var olan tümörleri büyüttüğünü göstermiştir, ancak bu anlamda tek başına bir etkisi yoktur.

Nikotin Sizin İçin Kötü Mü?

Çok fazla miktarda nikotinin zehirli ve bağımlılık yaratıcı olmasına rağmen kendi başına sağlığa çok az bir zararı vardır. Sigara dumanında aşırı derecede fazla zararlı kimyasal bulunmaktadır ve bu maddeler sigaranın kanserojen oluşunun sebebidir.

Araştırmacılar nikotin bandı, nikotin sakızı ve dumansız tütün kullanan insanları incelediğinde endişelenecek bir sonuç bulmadılar. Nikotini sigara kullanmadan alan insanlar, hiç nikotin almayan insanlara göre daha fazla kanser riskine sahip değil. Aynı zamanda daha fazla kalp hastalığı riskine de sahip değil. Ayrıca nikotin, sigara kullanımı harici alındığında bağımlılık etkisi de daha az olmaktadır. Tabii ki tamamen sağlıklı değil, ancak tek başına nikotin alınımının yarattığı risk sigara ile değil, kahve içmek ile karşılaştırılabilecek düzeyde.

“Nikotin sizin için kötü mü?” cevabı zor verilebilecek bir soru, ancak genel kanı tek başına çok da zararlı olmadığı yönünde.

Sonuç- Nikotini daha sağlıklı yollarla almak sizi yoksunluk semptomlarından kurtaracaktır.

Eğer sigarayı bırakmak istiyorsanız, nikotin yoksunluğu sizi bu karardan döndürecek en önemli etkendir. Ancak bu problemin de çözümü mevcut. Sigaranın zararlarından korunmak için nikotin kullanmayı da bırakmak zorunda değilsiniz. Elektronik sigara kullanımı, sigara kullanımından en az 95% daha güvenlidir ve yoksunluk yaşamamanız için nikotin alımına da devam edebilirsiniz. Elektronik sigaraya başladıktan sonra içinizde hala sigaraya bir özlem olacaktır, ancak en zor zamanlarınızı elektronik sigara sayesinde daha kolay atlatacaksınız.